Wołanie o pomoc przez wymierzanie sobie kary

1 marca obchodzony jest Światowy Dzień Świadomości Autoagresji (Dzień Wiedzy o Samookaleczeniach), którego celem jest propagowanie działań mających na celu zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat problemów związanych z fizyczną lub psychiczną autoagresją. Autoagresję definiuje się jako działanie mające na celu często redukcję napięcia emocjonalnego, ale może też służyć jako sposób na wymierzenie sobie kary lub jako wołanie o pomoc. Jednym z przejawów autoagresji jest samookaleczanie, czyli najczęściej nacinanie skóry. Autoagresja może również objawiać się poprzez prowokowanie lub poddawanie się agresji ze strony innych osób. 

O autodestrukcji

Autodestrukcja to zjawisko polegające na podejmowaniu przez jednostkę zachowań agresywnych, szkodliwych dla zdrowia lub życia, bezpośrednio lub pośrednio. Istnieją różne kryteria klasyfikacji zachowań autodestrukcyjnych. Autoagresja to jedna z form autodestrukcji, polegająca na podejmowaniu działań lub zachowań mających na celu wyrządzenie sobie psychicznej lub fizycznej szkody. To rodzaj agresji skierowanej "do wewnątrz", czyli na samą siebie. Przykładami takich zachowań mogą być nacinanie skóry, podgryzanie paznokci czy podejmowanie działań, które wpływają negatywnie na zdrowie, ale bez intencji samobójczych.

Przekształcenie: Zachowania autodestrukcyjne są szczególnie zauważalne u nastolatków, którzy często popełniają samouszkodzenia z różnych powodów. Niezależnie od przyczyny, takie zachowania zawsze pełnią pewną funkcję - mogą mieć charakter inter- lub intrapersonalny. Interpersonalne funkcje samouszkodzeń dotyczą potrzeby przyciągnięcia uwagi innych, zwrócenia na siebie uwagi lub zadowolenia otoczenia, natomiast intrapersonalne - karyzenia siebie, zmniejszenia poczucia wartości, przerwania stanu odrealnienia lub zapobieżenia samobójstwu. Poprawne określenie funkcji samouszkodzeń jest istotne w procesie pomocy, ponieważ pozwala na odpowiednie podejście do problemu.

Nie ma znaczenia, jaka jest funkcja samouszkodzenia - zawsze należy poddać je terapii. Terapia powinna odbywać się w bezpiecznej atmosferze, z osobą niezależną od rodziny, co ułatwi przepracowanie mechanizmów obronnych, zrozumienie funkcji samookaleczenia oraz zapewni psychoedukację dla rodziny, co pozwoli na szybszy i bardziej trwały proces zdrowienia.

Autoagresja pod różnymi postaciami

Autoagresja może przybierać formę bezpośrednią, gdy osoba sama siebie okalecza, lub pośrednią, gdy jej zachowanie prowokuje inne osoby do wyrządzenia jej krzywdy. Może być wyrażana zarówno werbalnie, poprzez samokrytykę i zaniżanie własnej wartości, jak i niewerbalnie, poprzez uszkodzenia ciała. Autoagresja może manifestować się w sposób jawny lub niejednoznaczny. Jawna autoagresja objawia się celowymi działaniami zmierzającymi do uszkodzenia ciała, np. poprzez nacinanie. Natomiast autoagresja niejednoznaczna często wyraża się w formie ukrywania uszkodzeń przez osobę autoagresywną, a także może wiązać się z konkretnymi chorobami, takimi jak Zespół Münchhausena lub Przeniesiony Zespół Münchhausena. Bez względu na formę, autoagresja jest sygnałem potrzeby pomocy i wsparcia.

Leczenie

Psychoterapia i leczenie farmakologiczne to profesjonalne formy pomocy dla osób borykających się z autoagresją. W psychoterapii ważne jest nawiązanie relacji z pacjentem i pomoc w zrozumieniu mechanizmu działania autoagresji. W podejściu poznawczo-behawioralnym skupia się na myślach i przekonaniach, które towarzyszą osobie z autoagresją, aby zmienić je na bardziej pozytywne. Natomiast w psychoterapii psycho-dynamicznej skupiamy się na doświadczeniach z dzieciństwa, które mogą wpłynąć na wykształcenie się takich zachowań. Leczenie farmakologiczne może pomóc w zmniejszeniu niepokoju, depresji lub innych zaburzeń emocjonalnych, które mogą prowadzić do autoagresji. Jednakże, wybór formy pomocy zależy od indywidualnego przypadku i powinien być ustalany przez specjalistę.

W dniu obchodów Światowego Dnia Świadomości Autoagresji, zachęca się do wyrażania solidarności z osobami borykającymi się z tym problemem poprzez noszenie pomarańczowej wstążki.